Een maagverkleining is een chirurgische ingreep die wordt uitgevoerd om de omvang van de maag te verkleinen, met als doel gewichtsverlies te bevorderen bij mensen met ernstig overgewicht. Door de maag te verkleinen, kan iemand minder voedsel binnenkrijgen en voelt diegene zich sneller verzadigd. Dit leidt er uiteindelijk toe dat de persoon minder calorieën binnenkrijgt en afvalt. Er zijn verschillende methoden om een maagverkleining uit te voeren. Bij een gastric bypass wordt de maag niet alleen verkleind, maar ook een deel van de dunne darm omgeleid, waardoor naast een kleinere voedselinname ook de opname van voedingsstoffen afneemt. Bij een gastric sleeve wordt een groot deel van de maag verwijderd, waardoor een smalle buisvormige maag overblijft. Een andere optie is het plaatsen van een maagband, waarbij een verstelbare band de maag in twee delen opsplitst, waardoor de persoon minder kan eten voordat hij of zij zich vol voelt. Een maagverkleining is vooral bedoeld voor mensen met ernstig overgewicht die niet succesvol zijn geweest met andere methoden zoals diëten of sporten.
Het wordt vaak aanbevolen voor mensen met een BMI van 40 of hoger, of voor mensen met een BMI van 35 die ook last hebben van andere gezondheidsproblemen zoals diabetes of hoge bloeddruk. Hoewel de operatie vaak leidt tot aanzienlijke gewichtsvermindering en verbetering van aan overgewicht gerelateerde aandoeningen, brengt deze ook risico’s met zich mee. Complicaties zoals infecties, bloedingen en tekorten aan voedingsstoffen kunnen optreden. Na de operatie is het noodzakelijk om de levensstijl en voeding blijvend aan te passen om het gewichtsverlies te behouden en gezondheidsproblemen te voorkomen.
Een maagverkleining wordt vaak gedaan om mensen met ernstig overgewicht te helpen af te vallen wanneer andere methoden, zoals dieet of lichaamsbeweging, niet effectief zijn gebleken. Het gaat hierbij om personen met morbide obesitas, die een BMI hebben van 40 of hoger, of van 35 met aan obesitas gerelateerde gezondheidsproblemen zoals diabetes type 2 of hoge bloeddruk.
Door de ingreep wordt het mogelijk minder te eten en sneller verzadigd te raken, wat helpt om het gewicht te verminderen. Naast de fysieke impact heeft overgewicht vaak ook psychologische en sociale gevolgen, zoals een lager zelfbeeld en minder mobiliteit. Een maagverkleining kan voor veel mensen een keerpunt zijn, omdat het hen in staat stelt een gezonder leven te leiden, met minder gezondheidsrisico's. Het kan ook leiden tot een betere kwaliteit van leven, meer zelfvertrouwen en de mogelijkheid om actiever te zijn zonder de beperkingen die overgewicht met zich meebrengt. Hoewel het geen snelle oplossing is en gepaard gaat met veranderingen in levensstijl en dieet, kan het een krachtig hulpmiddel zijn om levens te transformeren.
De procedure van een maagverkleining kan op verschillende manieren worden uitgevoerd, afhankelijk van de techniek die de chirurg toepast. Een van de meest voorkomende methoden is de gastric bypass, waarbij de chirurg een klein deel van de maag afscheidt en direct verbindt met de dunne darm. Hierdoor wordt zowel de opname van voedsel als de hoeveelheid voedsel die iemand kan eten, beperkt.
Een andere veelgebruikte techniek is de sleeve gastrectomie, waarbij een groot deel van de maag wordt verwijderd en er een buisvormige, kleinere maag overblijft. Dit vermindert drastisch de hoeveelheid voedsel die iemand kan binnenkrijgen, waardoor gewichtsverlies optreedt. De ingreep wordt meestal via een kijkoperatie uitgevoerd, wat minder invasief is dan traditionele operaties en zorgt voor een sneller herstel. Voorafgaand aan de operatie wordt de patiënt grondig onderzocht om te bepalen of ze fysiek en mentaal klaar zijn voor de ingreep, en vaak moeten ze al enige tijd bezig zijn met het aanpassen van hun eetgewoonten en gewichtsverlies. Na de operatie is er intensieve nazorg nodig om complicaties te voorkomen en het nieuwe dieet te leren begrijpen en volgen.
Een van de belangrijkste voordelen van een maagverkleining is de mogelijkheid om op lange termijn significant gewicht te verliezen, wat op zijn beurt kan helpen om ernstige gezondheidsproblemen te verbeteren of zelfs te verhelpen. Mensen met aandoeningen zoals diabetes type 2, slaapapneu, hart- en vaatziekten en gewrichtsproblemen kunnen grote verbeteringen zien in hun gezondheid na gewichtsverlies. Daarnaast kan het verminderen van overtollig gewicht ook het risico op toekomstige gezondheidsproblemen aanzienlijk verkleinen.
Het gaat echter niet alleen om de fysieke gezondheid. Veel mensen die een maagverkleining ondergaan, ervaren een verbetering in hun emotionele welzijn. Dit komt door het feit dat ze niet alleen meer energie hebben en zich beter voelen, maar ook hun zelfbeeld en zelfvertrouwen vaak sterk verbeteren. Ook sociale interacties kunnen makkelijker worden omdat de beperkingen die obesitas met zich meebrengt, zoals mobiliteitsproblemen en sociale stigma’s, verminderen. Toch is het belangrijk om te realiseren dat een maagverkleining geen wondermiddel is. Het vraagt toewijding en levenslange veranderingen in eetgewoonten en levensstijl. Met de juiste begeleiding en inzet kan het echter een krachtig hulpmiddel zijn voor een gezonder en bevredigender leven.
Een maagverkleining heeft niet alleen fysieke, maar ook mentale impact. Veel mensen die deze operatie ondergaan, worstelen met hun zelfbeeld, emotie-eten of eetstoornissen uit het verleden. Daarom is psychologische begeleiding vaak een essentieel onderdeel van het traject. Voorafgaand aan de operatie wordt meestal een screening gedaan om te kijken of iemand mentaal klaar is voor de ingreep. Na de operatie helpt een psycholoog of coach om nieuwe, gezonde gewoontes te ontwikkelen en om te gaan met de veranderingen in het dagelijks leven. Ook het accepteren van het ‘nieuwe lichaam’ kan psychisch best pittig zijn. Goede begeleiding verhoogt de kans op blijvend succes en voorkomt terugval naar oude patronen.
Na een maagverkleining verandert de manier waarop je lichaam met voeding omgaat drastisch. De eerste weken na de operatie bestaat het dieet meestal uit vloeibaar voedsel, waarna langzaam over wordt gegaan op gepureerde voeding en uiteindelijk op normale voeding in kleine porties. Het is belangrijk om eiwitrijk te eten en goed te kauwen, omdat de kleinere maag sneller vol zit en minder voedingsstoffen opneemt. Vitamines en mineralen moeten vaak levenslang als supplement worden ingenomen om tekorten te voorkomen. Ook wordt het afgeraden om te drinken tijdens het eten, omdat dit de kleine maag te snel vult. Diëtisten begeleiden patiënten intensief om ervoor te zorgen dat ze voldoende voedingsstoffen binnenkrijgen en klachten zoals dumping syndroom voorkomen.
Veel vrouwen merken dat hun vruchtbaarheid verbetert na een maagverkleining. Overgewicht kan de hormoonbalans verstoren, wat de ovulatie beïnvloedt en de kans op zwangerschap vermindert. Door gewichtsverlies na de operatie herstelt de hormonale balans vaak, waardoor de menstruatie regelmatiger wordt en de vruchtbaarheid toeneemt. Toch is het belangrijk om niet direct zwanger te worden na de operatie; artsen adviseren meestal om minimaal 12 tot 18 maanden te wachten. Dit geeft het lichaam de tijd om te stabiliseren en voorkomt risico’s voor moeder en kind. Vrouwen die zwanger willen worden na een maagverkleining, krijgen vaak extra medische begeleiding om er zeker van te zijn dat zowel moeder als baby voldoende voedingsstoffen binnenkrijgen.
Beweging speelt een belangrijke rol in het succes op lange termijn na een maagverkleining. In het begin is intensief sporten vaak niet mogelijk, maar lichte activiteiten zoals wandelen worden direct na de operatie aangeraden om het herstel te bevorderen en complicaties te voorkomen. Naarmate het lichaam herstelt en gewicht verliest, kunnen zwaardere vormen van beweging worden opgebouwd, zoals zwemmen, fietsen of krachttraining. Regelmatige lichaamsbeweging helpt niet alleen om het gewichtsverlies vast te houden, maar verbetert ook de mentale gezondheid, spiermassa en algehele fitheid. Veel klinieken bieden daarom een beweegprogramma aan, soms in samenwerking met fysiotherapeuten of personal trainers die gespecialiseerd zijn in begeleiding na een maagverkleining.